MPBP w Pszczynie wprowadza Standardy Ochrony Małoletnich w celu zapewnienia dzieciom i młodzieży korzystającym z oferty Biblioteki bezpiecznego środowiska, zorganizowanego z poszanowaniem ich praw i godności. Biblioteka zapewnia, że jej działalność jest zorganizowana tak, aby zapewnić dzieciom i młodzieży wolny dostęp do oferty edukacyjnej i kulturalnej w sposób dla nich bezpieczny i komfortowy, wolny od zagrożeń i nieodpowiednich zachowań, w szczególności wolny od jakichkolwiek form przemocy i dyskryminacji.
Rozdział I. Postanowienia ogólne
§ 1 Słownik pojęć
Ilekroć w niniejszym dokumencie mowa o:
- Bibliotece – należy przez to rozumieć Miejsko-Powiatową Bibliotekę Publiczną w Pszczynie,
- Dyrektorze – należy przez to rozumieć Dyrektora Miejsko-Powiatowej Biblioteki Publicznej w Pszczynie,
- Małoletnim – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia,
- Pracowniku – należy przez to rozumieć każdą osobę zatrudnioną w Bibliotece, bez względu na formę zatrudnienia,
- Współpracowniku – należy przez to rozumieć każdą osobę współpracującą z Biblioteką, w tym w szczególności usługodawcę, zleceniobiorcę, wykonawcę, praktykanta, wolontariusza, stażystę itp.,
- Rodzicu – należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską,
- Opiekunie – należy przez to rozumieć opiekuna prawnego małoletniego, tj. osobę, która jest przedstawicielem ustawowym małoletniego,
- Koordynatorze – należy przez to rozumieć osobę odpowiedzialną za stosowanie i monitorowanie stosowania Standardów wyznaczoną przez Dyrektora,
- Standardy – należy przez to rozumieć niniejszy dokument wraz z załącznikami, wprowadzony na podstawie zarządzenia Dyrektora.
§ 2 Stosowanie Standardów
- Pracownicy/współpracownicy realizują zasady ochrony małoletnich w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Biblioteki oraz swoich kompetencji.
- Zasady bezpiecznych relacji pracowników/współpracowników z małoletnimi, określone przez Standardy, obowiązują wszystkich w rozumieniu §1, a także każdą dorosłą osobę mającą kontakt z małoletnimi znajdującymi się pod opieką Biblioteki.
- Rekrutacja pracowników/współpracowników odbywa się zgodnie z uwzględnieniem niniejszych Standardów, podczas której Dyrektor przeprowadza weryfikację w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, zgodnie z procedurą określoną w załączniku nr 1 do Standardów.
Rozdział II. Zasady bezpiecznych relacji pracowników Biblioteki z małoletnimi
§ 3 Zasady relacji między pracownikiem/współpracownikiem a małoletnim
- Pracownicy/współpracownicy w relacjach z małoletnimi kierują się ich dobrem i działają w ich najlepszym interesie, z poszanowaniem ich godności i potrzeb.
- Pracownicy/współpracownicy traktują małoletnich z szacunkiem i cierpliwością.
- Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletnich jakichkolwiek form przemocy.
- Pracownicy/współpracownicy zobowiązani są do utrzymywania profesjonalnych relacji z małoletnimi przy zastosowaniu działań i komunikatów adekwatnych do sytuacji, wieku małoletniego i jego stopnia rozwoju.
- Małoletni ma prawo do uzyskania informacji o osobie, której może zgłosić niewłaściwe zachowanie oraz ma prawo oczekiwać odpowiedniej reakcji na zgłoszenie.
- Pracownicy/współpracownicy są zobowiązani do wysłuchania małoletniego lub wskazania osoby, z którą może porozmawiać celem uzyskania pomocy lud podjęcia reakcji na niewłaściwe zachowanie. Adres e-mail: som@biblioteka-pszczyna.pl
§ 4 Zasady komunikacji między pracownikiem/współpracownikiem a małoletnim
- Komunikacja między pracownikiem/współpracownikiem a małoletnim powinna być prowadzona z zachowaniem szacunku, cierpliwości, uważności i zrozumienia.
- Odpowiedzi i informacje powinny być udzielane małoletnim w sposób adekwatny do ich wieku i sytuacji.
- Komunikacja z małoletnim powinna się odbywać w sposób, który nie będzie go zawstydzać, lekceważyć ani obrażać.
- Pracownik/współpracownik nie może krzyczeć na małoletniego, z wyjątkiem szczególnych przypadków wynikających z bezpieczeństwa małoletniego.
- Pracownik/współpracownik jest zobowiązany do poinformowania małoletniego o decyzjach podejmowanych w stosunku do niego i wyjaśnienia mu ich podstaw. Podejmowanie decyzji dotyczących małoletniego powinno w miarę możliwości uwzględniać jego oczekiwania.
§ 5 Prawo do prywatności małoletniego
- Małoletni ma prawo do poszanowania prywatności.
- Pracownik/współpracownik nie może ujawniać informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób nieuprawnionych. Informacje wrażliwe obejmują wizerunek małoletniego, informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
- Pracownik/współpracownik nie może utrwalać wizerunku małoletnich (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Utrwalanie wizerunku małoletnich jest możliwe wyłącznie na potrzeby Biblioteki, za zgodą rodzica lub opiekuna, która jest udzielana w formie pisemnej. Pracownik/współpracownik jest zobowiązany każdorazowo do poinformowania rodzica lub opiekuna oraz małoletniego o celu utrwalenia wizerunku.
§ 6 Zakaz stosowania wobec małoletniego zachowań niedozwolonych
- W obecności małoletnich zabronione są jakiekolwiek niestosowne zachowania, w szczególności używanie wulgarnych słów, gestów lub żartów, obraźliwe uwagi pod adresem małoletniego lub innych osób, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności lub atrakcyjności seksualnej, nadużywanie w stosunku do małoletniego władzy lub używanie jakiejkolwiek formy przemocy.
- Zabronione jest krzywdzenie małoletnich w jakiejkolwiek formie. Przykładowe zachowania uznawane za krzywdzenie, symptomy występujące w przypadku krzywdzenia zawiera załącznik nr 2 do Standardów.
- Pracownikowi/współpracownikowi nie wolno:
- nawiązywać z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletnim treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę;
- proponować małoletnim alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności małoletnich;
- wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec małoletniego lub rodziców/opiekunów małoletniego, które mogłyby prowadzić do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.
§ 7 Zasada równego traktowania
- Pracownicy/współpracownicy są zobowiązani do równego traktowania małoletnich bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
- Pracownicy/współpracownicy są zobowiązani do unikania faworyzowania małoletnich.
§ 8 Zasady utrzymywania kontaktu fizycznego z małoletnim
- Dopuszczalny jest fizyczny kontakt pracownika/współpracownika z małoletnim, który jest stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu, tj.: jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie, uwzględnia wiek małoletniego, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny.
- Odpowiedź na potrzeby małoletniego powinna zajmować tyle czasu, ile wymaga tego małoletni. Pracownik/współpracownik nie może przedłużać kontaktu fizycznego. Niedopuszczalne jest także wywoływanie kolejnych potrzeb u małoletniego poprzez sugestie słowne czy fizyczne.
- Pracownik/współpracownik dokonując oceny stosowności kontaktu fizycznego z małoletnim kieruje się zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję małoletniego.
- Pracownikowi/współpracownikowi nie wolno:
- bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej małoletniego;
- dotykać małoletniego w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny;
- angażować się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec małoletniego pracownik/współpracownik jest zobowiązany do wykonywania ich z zastosowaniem niezbędnego kontaktu fizycznego z małoletnim, jeśli to możliwe przy udziale lub w obecności innej osoby.
§ 9 Zasady utrzymywania kontaktów poza Biblioteką
- Kontakt pracowników z małoletnimi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie ich obowiązków.
- Pracownik jest zobowiązany do utrzymywania kontaktów z małoletnimi za pośrednictwem rodzica lub opiekuna, kanałami służbowymi.
Rozdział III. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu w Bibliotece
§ 10 Organizacja sieci w Bibliotece
- Infrastruktura sieciowa w Bibliotece umożliwia dostęp do Internetu, zarówno pracownikom/współpracownikom, jak i małoletnim.
- Pracownik ma obowiązek:
- sprawdzić sprzęt przez zajęciami lub korzystaniem przez małoletniego użytkownika z czytelni;
- czuwać nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez małoletnich oraz kontrolować nieodpowiednie treści przeglądane przez innych użytkowników w towarzystwie osób małoletnich.
- Rozwiązania organizacyjne w Bibliotece bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa.
- Zasady korzystania z Internetu i komputerów w Bibliotece określa osobny regulamin.
Rozdział IV. Rozpoznawanie i reagowanie na symptomy krzywdzenia małoletnich
§ 11 Obowiązki Pracowników/współpracowników
- Pracownicy/współpracownicy w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na symptomy krzywdzenia małoletnich ujęte w załączniku nr 2 do Standardów.
- Pracownicy/współpracownicy monitorują sytuację i dobrostan małoletnich, a w przypadku zauważenia zagrożenia zgłaszają ten fakt Dyrektorowi lub Koordynatorowi.
- W przypadku zidentyfikowania oznak krzywdzenia małoletniego Koordynator podejmuje rozmowę z rodzicami/opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania pomocy.
§ 12 Kwalifikacja zagrożeń
- Zagrożenie bezpieczeństwa małoletnich może przybierać różne formy, z wykorzystaniem różnych sposobów kontaktu i komunikowania.
- Na potrzeby niniejszych Standardów przyjęto następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa małoletnich:
- popełniono przestępstwo na szkodę małoletniego (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad małoletnim),
- doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem, (np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie),
- doszło do zaniedbania potrzeb życiowych małoletniego (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem).
§ 13 Zgłaszanie nieodpowiednich zachowań
- W przypadku powzięcia przez pracownika podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony lub zgłoszenia takiej okoliczności przez małoletniego lub rodzica/opiekuna małoletniego, współpracownika, Pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji Dyrektorowi. Notatka może mieć formę pisemną lub mailową (załącznik nr 4 do Standardów).
- Interwencja prowadzona jest przez Dyrektora.
- Do udziału w interwencji można poprosić specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie z małoletnim.
- Dyrektor informuje rodziców/opiekunów o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej).
- Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
- Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 3 do Standardów.
§ 14 Zagrożenie życia i zdrowia małoletniego
- W przypadku podejrzenia, że życie małoletniego jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe).
- Służby informuje pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu i następnie wypełnia kartę interwencji.
§ 15 Krzywdzenie małoletniego przez osobę dorosłą
- W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego Dyrektor przeprowadza rozmowę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej małoletniego, w szczególności jego rodzicami/opiekunami. Dyrektor stara się ustalić przebieg zdarzenia. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji.
- Dyrektor organizuje spotkanie/a z rodzicami/opiekunami małoletniego, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia u innych organizacji lub służb.
- W przypadku, gdy wobec małoletniego popełniono przestępstwo Dyrektor sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
- W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez pracownika/współpracownika, wówczas osoba ta zostaje odsunięta od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.
- W przypadku potwierdzenia informacji o krzywdzeniu małoletniego, Dyrektor może wyciągnąć konsekwencje służbowe zgodnie z przepisami prawa i wewnętrznymi regulaminami. Jeżeli osoba, która dopuściła się krzywdzenia, nie jest bezpośrednio zatrudniona przez Bibliotekę, lecz przez podmiot trzeci, wówczas należy zarekomendować zakaz wstępu tej osoby na teren Biblioteki, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z instytucją współpracującą.
- Wszystkie osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięły informację o krzywdzeniu małoletniego lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
- W przypadku gdy podejrzenie zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego zgłosili rodzice/opiekunowie małoletniego, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować rodziców/opiekunów małoletniego na piśmie.
§ 16 Krzywdzenie rówieśnicze
- W przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletniego przez innego małoletniego przebywającego w Bibliotece (np. na zajęciach grupowych) należy przeprowadzić rozmowę z małoletnim podejrzewanym o krzywdzenie oraz jego rodzicami/opiekunami, a także oddzielnie z małoletnim poddawanym krzywdzeniu i z jego rodzicami/opiekunami. Ponadto należy porozmawiać z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu.
- Jeżeli zajęcia grupowe są nadzorowane przez nauczyciela-opiekuna grupy należy zwrócić opiekunowi uwagę na zaistniałą sytuację.
- W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu zdarzenia. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji. Dla małoletniego krzywdzącego oraz krzywdzonego sporządza się oddzielne karty interwencji.
- W trakcie rozmów należy upewnić się, że małoletni podejrzewany o krzywdzenie innego małoletniego sam nie jest krzywdzony przez rodziców, opiekunów, innych dorosłych lub małoletnich. W przypadku potwierdzenia takiej okoliczności należy podjąć interwencję także w stosunku do tego małoletniego.
- Dyrektor przekazuje informacje o zdarzeniu rodzicom/opiekunom małoletniego krzywdzonego oraz informuje o możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia u innych organizacji lub służb oraz o sposobach reakcji na zdarzenie (poinformowanie sądu rodzinnego, poinformowanie szkoły, poinformowanie opiekunów małoletniego krzywdzącego).
- Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest małoletni w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, należy ponadto poinformować właściwy miejscowo sąd rodzinny lub policję poprzez pisemne zawiadomienie.
- Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest małoletni powyżej 17 lat, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas należy poinformować właściwą miejscowo jednostkę policji lub prokuratury poprzez pisemne zawiadomienie.
Rozdział V. Monitoring stosowania Standardów
§ 17 Monitoring i aktualizacja Standardów
- Dyrektor wyznacza Koordynatora – osobę odpowiedzialną za stosowanie i monitorowanie stosowania Standardów oraz informuje o wyznaczonej osobie pozostałych pracowników.
- Osoba, o której mowa w § 17 ust. 1:
- reaguje na sygnały naruszenia Standardów;
- prowadzi rejestr zgłoszeń;
- proponuje zmiany w Standardach;
- przeprowadza wśród Pracowników raz na 24 miesiące ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów; wzór ankiety stanowi załącznik nr 5 do Standardów;
- dokonuje opracowania wypełnionych ankiet;
- sporządza raport z monitoringu, który następnie przekazuje Dyrektorowi.
- Dyrektor wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom/współpracownikom, małoletnim i ich rodzicom/opiekunom nowe brzmienie Standardów.
Rozdział VI. Przepisy końcowe
§ 18 Przepisy końcowe
- Standardy są dostępne dla pracowników/współpracowników, dla małoletnich i rodziców/opiekunów na stronie internetowej Biblioteki.
- Wersja skrócona Standardów dla młodych użytkowników Biblioteki, stanowiąca załącznik nr 7 powinna być wywieszona w siedzibie Biblioteki i wszystkich filii, a także na stronie internetowej Biblioteki.
ZAŁĄCZNIKI
- Procedura weryfikacji pracowników MPBP w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym.
- Formy krzywdzenia małoletnich oraz symptomy pozwalające na jego rozpoznanie.
- Karta interwencji.
- Wzór notatki służbowej.
- Ankieta monitorująca realizację polityki Standardów Ochrony Małoletnich.
- Rejestr interwencji i zgłoszeń.
- Wersja skrócona Standardów dla młodych użytkowników Biblioteki.